ZLECENIE BADANIA
Formularz zlecenia badania laboratoryjnego powinien zawierać następujące dane:
1. Dane pacjenta:
- imię i nazwisko,
- miejsce zamieszkania/oddział szpitalny,
- płeć,
- pesel,
- nr identyfikacyjny pacjenta (podawany przy braku innych danych),
2. Dane lekarza zlecającego ( pieczątka )
3. Dane jednostki zlecającej badanie ( pieczątka )
4. Rodzaj materiału i jego pochodzenie,
5. Zlecone badanie (ukierunkowanie),
6. Data i godzina pobrania materiału do badania,
7. Istotne kliniczne dane pacjenta ( np. aktualna lub planowana antybiotykoterapia)
POBIERANIE MATERIAŁU - INFORMACJE DLA PACJENTA, KONTRAHENTA
I. Instrukcja pobrania moczu na posiew
Prawidłowe pobranie porcji moczu:
1. Mocz do badania powinien być oddany bezpośrednio po spoczynku nocnym trwającym nie miej niż 4 godziny.
2. Przygotować pojemnik jałowy na mocz nie dotykając wewnętrznych powierzchni pojemnika palcami.
3. Nie wolno przelewać moczu z niejałowego pojemnika do jałowego!
4. Umyć zewnętrzne narządy płciowe z okolicą ujścia cewki moczowej używając ciepłej wody ( bez dodatku środków
myjących i odkażających)
5. Oddać pierwszą porcję moczu do toalety
6. Drugą porcję, około 10 ml moczu oddać do pojemnika (,,środkowy strumień moczu")
7. Pozostałą część moczu oddać do toalety
8. Zamknąć pojemnik
9. W przypadku zabrudzenia zewnętrznej powierzchni pojemnika, wytrzeć.
Pobranie moczu u noworodków i małych dzieci.
1. Przygotować woreczek na mocz (w sprzedaży dostępne są dwa rodzaje: dla dziewczynki i dla chłopca)
2. Umyć ręce wodą i mydłem
3. Umyć zewnętrzne narządy płciowe z okolicą ujścia cewki moczowej używając ciepłej wody ( bez dodatku środków
myjących i odkażających), osuszyć (wcześniej nie stosować oliwek itp.).
4. Rozerwać opakowanie i wyjąć woreczek
5. Odciągnąć załamane dno pojemnika.
6. Zerwać z woreczka przekładkę papierową.
7. Woreczek przykleić do ciała tak, aby jego otwór pokrywał się z anatomicznym ujściem cewki moczowej.
8. Po napełnieniu oderwać woreczek od ciała, załamać powierzchnię lepką i skleić.
9. Napełniony i sklejony woreczek włożyć do pojemnika na mocz i zakręcić wieczko.
Pobranie moczu od chorego, który ma założony cewnik.
U chorego, który ma założony cewnik do pęcherza moczowego, należy przed planowanym badanie zmienić cewnik na nowy i pobrać odpowiednią ilość moczu do jałowego pojemnika.
UWAGI
1. Pojemnik opisać imieniem i nazwiskiem, a także datą i godziną pobrania oraz włożyć całość do woreczka.
2. Mocz należy dostarczyć do laboratorium maksymalnie do 2 godzin po pobraniu.
3. Tylko w wyjątkowych sytuacjach ( po uzgodnieniu ) gdy nie jest to możliwe, pojemnik z moczem przechować
w lodówce (temp. 2-8 stopni C), ale nie dłużej niż 4 godziny.
4. Pojemnik z moczem oraz skierowanie należy transportować osobno, aby nie dopuścić do zalania skierowania
5. Nieprzestrzeganie zasad pobierania moczu na posiew, przechowywania i transportu może spowodować jego
zanieczyszczenie, a w konsekwencji konieczność powtórzenia badania lub wdrożenie nieprawidłowego leczenia
II. Instrukcja pobrania moczu na posiew w kierunku gruźlicy
Prawidłowe pobranie moczu:
1. Zminimalizować spożycie płynów od godziny 18.00 w dniu poprzedzającym badanie
W dniu badania:
2. Dokładnie umyć zewnętrzne narządy płciowe oraz ujście cewki moczowej
3. Umyte miejsce opłukać wodą, nie wycierać
4. Oddać mocz do jałowego pojemnika lub kilku pojemników
5. Pobrać całą pierwszą poranną porcję moczu, minimum 50 ml
6. W przypadku skąpomoczu pobrać całą uzyskaną objętość
7. Mocz można pobrać przez cewnik, w tym wypadku pobranie powinno nastąpić po wymianie cewnika
8. Materiał dostarczyć do laboratorium do 2 godzin od pobrania
UWAGI
1. Pojemnik/pojemniki podpisać imieniem i nazwiskiem oraz włożyć do worka/woreczków
2. Materiał dostarczyć do laboratorium najpóźniej do godziny 11.00
3. Pojemniki z moczem oraz skierowanie należy transportować osobno, aby nie dopuścić do zalania skierowania
4. Nieprzestrzeganie zasad pobierania moczu w kierunku diagnostyki gruźlicy, przechowywania i transportu
może spowodować jego zanieczyszczenie, a w konsekwencji konieczność powtórzenia badania
III. Instrukcja pobrania plwociny
Prawidłowe pobranie plwociny:
1. Do badania należy pobrać 2-5 ml plwociny
2. Materiał należy pobrać rano, będąc na czczo, po wyjęciu protez zębowych/ po umyciu zębów oraz po przepłukaniu
jamy ustnej przegotowaną wodą
3. Plwocinę odkrztusić głęboko i energicznie do jałowego pojemnika ( typu Falcon do badania w kierunku gruźlicy
lub z szerokim otworem np. pojemnik do pobierania moczu w kierunku badania ogólnego ), uważając,
aby nie zanieczyścić jego zewnętrznej powierzchni, szczelnie zamknąć pojemnik i podpisać
4. Ślina nie ma wartości diagnostycznej!
5. Materiał dostarczyć do laboratorium do 2 godzin od pobrania
W przypadku trudności z odksztuszaniem
1. Odetchnąć kilka razy i wstrzymać oddech. Kilkukrotne powtórzenie tej czynności może wywołać odkrztuszenie
UWAGI
1. Pojemnik opisać imieniem i nazwiskiem
2. Materiał dostarczyć do laboratorium najpóźniej do godziny 11.00
3. Nieprzestrzeganie zasad pobierania plwociny przechowywania i transportu może spowodować zanieczyszczenie próbki, a w konsekwencji konieczność powtórzenia badania
IV. Kontrola procesu sterylizacji
- Pobieranie próbek z biologicznym wskaźnikiem kontroli procesu sterylizacji parą wodną w nadciśnieniu ( Sporal A )
- Pobieranie próbek z biologicznym wskaźnikiem kontroli skuteczności procesu sterylizacji suchym gorącym powietrzem ( Sporal S )
Sposób pobrania:
- Wskaźniki testowe włożyć do co najmniej dwóch największych pakietów reprezentatywnych dla danego załadunku i umieścić w miejscach najtrudniej dostępnych dla czynnika sterylizującego.
- Przeprowadzić ustalony proces sterylizacji.
- Po zakończeniu procesu sterylizacji wyjąć wskaźniki testowe z załadunku i włożyć oddzielnie do papierowych kopert.
- Kontrolę żywotności drobnoustrojów stanowi wskaźnik nie poddany procesowi sterylizacji.
W przypadku testów biologicznych niepobranych z laboratorium , konieczne jest dołączenie wskaźnika kontrolnego oraz instrukcji użycia wskaźników.
